Samenvatting
In dit artikel wordt een dynamische ontwikkelingstheorie aangedragen voor de beschrijving van normale en afwijkende motorische ontwikkeling van baby’s en kinderen. Edelman stelt zo’n theorie voor, waarin ontwikkeling (proces) wordt beschreven zonder ervan uit te gaan dat motorisch gedrag is voorgeprogrammeerd in het brein. Edelman’s visie schrijft een belangrijke rol toe aan het ‘waardesysteem’ in de ontwikkeling van neuronale groepen, die in staat zijn tot centrale sturing. Het waardesysteem is niet een tastbaar systeem of orgaan, maar bestaat uit het versterken van verbindingen tussen neuronale groepen door middel van overdracht van neurotransmitters als gevolg van de feedback van het systeem op de verrichte handeling (succesvol, prettig, enz.).
Deze visie wordt ondersteund door een studie naar specifieke houdingsondersteuning bij kinderen in de leeftijd van 1-5 maanden. Het effect waarbij na specifieke ondersteuning specifieke bewegingen meer frequent en variabeler werden, was meer prominent aanwezig na de leeftijd van 3 maanden dan daarvoor. De leeftijd van 3 maanden blijkt een leeftijd van grote transities. Het is aannemelijk dat het waardesysteem op deze leeftijd begint te interacteren met de motorische ontwikkeling. De leeftijd van 3 maanden is hiermee de meest veelbelovende om te starten met interventie, omdat het systeem vanaf deze leeftijd in staat is om te leren van de interactie met de omgeving. Het idee dat deze leeftijd de mogelijkheid op succes van interventie maximaliseert, wordt ondersteund door de eerste resultaten van het Vroegtijdige Interventie Project. In dit project wordt bij kinderen met een verhoogd risico op het ontwikkelen van motorische problemen op de leeftijd van 3 maanden gestart met interventie. Er is echter nog veel onderzoek nodig om deze visie te ondersteunen.