Ius Novum
article
Islandzka Wolna Wspólnota (~930–1264) jest relatywnie dobrze udokumentowaną źródłowo przedpaństwową społecznością funkcjonującą w tzw. modelu wodzowskim. Ustrój Wolnej Wspólnoty zorganizowany był wokół szeregu wieców publicznych (þing), na których regularnie spotykali się lokalni wodzowie (goðar) wraz ze stowarzyszonymi z nimi wolnymi gospodarzami (bændr). Wiece te miały w dużej mierze sądowy charakter...
article
Ze względu na represyjny charakter i dolegliwość administracyjnych kar pieniężnych, ustawodawca zdecydował się na unormowanie zasad ogólnych ich wymierzania. Regulacje ramowe w tym zakresie zostały wprowadzone do ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego. Są one stosowane jedynie wówczas, gdy przepisy odrębne nie zawierają szczególnych rozwiązań. Rodzi to doniosły problem...
article
Glosa dotyczy wyroku polskiego Sądu Najwyższego z 10 października 2018 r. w sprawie prawa do sporządzenia transkrypcji brytyjskiego aktu urodzenia wydanego obywatelowi polskiemu z urodzenia, urodzonemu w Wielkiej Brytanii. Kierownik Urzędu Stanu Cywilnego, wojewoda i Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie odmówiły sporządzenia takiego zapisu. W ich ocenie brytyjski dokument stwierdzający, że dziecko...
article
Celem opracowania jest wskazanie powiązań między wybranymi socjologicznymi teoriami przestępczości a zarysowanym na ich tle zjawiskiem przestępczości kobiet. Wstępna charakterystyka wskazanej kategorii teorii umożliwia w rezultacie określenie tych aspektów, które na tle ogólnych założeń wyznaczają ich relacje ze szczególną kategorią sprawców: kobiet. Ze względu na dążenie do skonfrontowania poczynionych...
article
Artykuł zawiera analizę regulacji dotyczącej ochrony danych osobowych przetwarzanych w związku z zapobieganiem i zwalczaniem przestępczości z perspektywy rozwiązań zawartych w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/680 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez właściwe organy do celów zapobiegania przestępczości, prowadzenia...
article
W artykule rozważono zagadnienie istnienia konstytucyjnych i konwencyjnych źródeł celu procesu karnego w postaci uwzględnienia prawnie chronionych interesów pokrzywdzonego. Zdefiniowano pojęcie prawnie chronionych interesów pokrzywdzonego oraz wyróżniono interesy o charakterze materialnoprawnym i procesowym. Jedne i drugie mają źródła konstytucyjne i konwencyjne, co wynika z przeprowadzonej analizy...
article
W artykule przedstawiono problematykę kontroli prawidłowości uchwał właścicieli lokali. Zdaniem autora obecnie obowiązujące uregulowania prawne gwarantują właścicielom lokali pewne, stabilne, legalne i racjonalne zarządzanie nieruchomością wspólną. W najważniejszych sprawach wspólnot mieszkaniowych, stanowiących czynności przekraczające zakres zwykłego zarządu, obowiązuje ustawowy obowiązek podjęcia...
article
W artykule została przeprowadzona analiza uchwał i postanowień Izby Karnej Sądu Najwyższego, podjętych w wyniku przestawienia przez sądy odwoławcze i Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego zagadnień prawnych wymagających zasadniczej wykładni ustawy lub interpretacji przepisów prawnych, które wywołały w orzecznictwie sądów rozbieżności w wykładni przepisów prawa będących podstawą ich orzekania. Dotyczyły...
article
Głowa państwa jest podstawową instytucją konstytucyjną, stojącą na szczycie hierarchii najwyższych władz państwowych. Ma ona wyjątkowe znaczenie dla istnienia i funkcjonowania państwa szczególnie ze względu na to, że wyraża suwerenność państwa i jego integralność. Tworzenie konstytucyjnego statusu i usytuowania władzy głowy państwa jest uzależnione of jego relacji z naczelnymi organami władzy ustawodawczej,...
article
Przedmiotem artykułu jest stypizowane w hiszpańskim kodeksie karnym przestępstwo rebelii (art. 472 h.k.k. z 1995 r.), które ma długą tradycję, bowiem występowało w prawie wszystkich hiszpańskich kodeksach karnych (z 1848 r., 1870 r., 1932 r.). Przestępstwo to polega na publicznym buncie w sposób gwałtowny, którego celem jest realizacja któregokolwiek z siedmiu celów określonych w art. 472 h.k.k.,...
article
Celem niniejszego artykułu jest wyjaśnienie końcowego etapu procedury otwarcia testamentu, w szczególności sposobów zabezpieczenia ponownie zamkniętego testamentu. Została w nim wyjaśniona czynność związana z ponownym opieczętowaniem testamentu, wskazano, na kim spoczywały obowiązki związane z jego opieczętowaniem i przechowaniem, a także podjęto próbę ustalenia miejsca przechowywania ponownie zamkniętego...
article
Chiny są jednym z największych państw źródłowych dóbr kultury na świecie, które od połowy XIX w. traci część bezcennego dziedzictwa na skutek grabieży, nielegalnej sprzedaży oraz celowego lub przypadkowego niszczenia. Ze względu na wielowiekową historię oraz bogactwo grup etnicznych Chiny przyjęły hierarchiczny system ochrony zabytków oraz model legislacji oparty na koegzystencji ustawodawstwa kompleksowego...
article
This paper concerns selected problems related to the complex topic of changes to the EU law and national legislation. It deals with the so-called prior effectiveness of the EU directives and the retroactivity of (ordinary) laws adopted by the EU member states. The research perspective focuses on the functioning of these institutions vis-à-vis the principles of legitimate expectations and legal certainty...
article
W artykule analizie poddano instytucję „złożenia rezygnacji” przez marszałka województwa, o której mowa w art. 38 ust. 1 i art. 37 ust. 4 ustawy o samorządzie województwa. Autorka dokonała wykładni pojęcia „rezygnacja”, wyjaśniając jej istotę i charakter. Zdaniem autorki oświadczenie o zrzeczeniu się pełnionej funkcji może złożyć wyłącznie osoba uprawniona, a więc marszałek województwa, co wyklucza...
article
Umowy przedstawicielstwa handlowego mają duże znaczenie gospodarcze i długie tradycje normatywnego ich regulowania. Wspólne dla państw członkowskich minimalne standardy ochrony zostały ustanowione dyrektywą dotyczącą przedstawicieli handlowych działających na własny rachunek. Dokonujące się ustawicznie zmiany otoczenia prawa oznaczają coś więcej niż tylko „odczytanie normy”, potrzebę sięgania po utrwalony,...
article
The article concerns the issue of verification activities which precede the institution of criminal proceedings and are aimed at determining legitimacy or admissibility of the criminal proceedings. The author focuses on the presentation of this problem from the viewpoint of the legal nature of the time limit for the said proceedings. The article adopts a dogmatic and legal method. The existing regulation...
article
The article discusses the issues concerning extensive amendments to the provisions of the Criminal Code laid down in the Act of 13 June 2019. It considers the most important solutions introduced to the General part of the Criminal Code in the field of penalties and sentencing. These concern: elimination of the penalty of deprivation of liberty for 25 years from the catalogue of penalties; increasing...
article
The analysis of the legal nature of an official act of the President of the Republic of Poland pronouncing the Supreme Court judge’s retirement results in a conclusion that the act of the President issued in accordance with Article 29 of the Act on the Supreme Court is authoritative and declaratory. Its content stipulates a solution concerning legal premises that result in a judge’s retirement. In...
article
The article discusses amendments to the General part of the Criminal Code passed on 13 June 2019, concerning penalties laid down by statute and determined by court. In particular, the author analyses the issue of seemingly directive-like changes concerning the imposition of a fine and the penalty of limitation of liberty in the case those penalties co-occur with the penalty of deprivation of liberty,...
article
The article attempts to interpret the term ‘harassment’ that is used in Article 190a CC. The author presents the doctrinal opinions on the issue as well as the findings of empirical research (and concise legal-comparative comments), and draws a conclusion that harassment means repetitive intentional conduct in the form of action (and exceptionally also omission), of identical or different type, performed...
