Serwis Infona wykorzystuje pliki cookies (ciasteczka). Są to wartości tekstowe, zapamiętywane przez przeglądarkę na urządzeniu użytkownika. Nasz serwis ma dostęp do tych wartości oraz wykorzystuje je do zapamiętania danych dotyczących użytkownika, takich jak np. ustawienia (typu widok ekranu, wybór języka interfejsu), zapamiętanie zalogowania. Korzystanie z serwisu Infona oznacza zgodę na zapis informacji i ich wykorzystanie dla celów korzytania z serwisu. Więcej informacji można znaleźć w Polityce prywatności oraz Regulaminie serwisu. Zamknięcie tego okienka potwierdza zapoznanie się z informacją o plikach cookies, akceptację polityki prywatności i regulaminu oraz sposobu wykorzystywania plików cookies w serwisie. Możesz zmienić ustawienia obsługi cookies w swojej przeglądarce.
Osoba jest podstawową kategorią badawczą etyki i antropologii filozoficznej. Od kilkunastu lat pojawiają się również prace zaliczane do szeroko rozumianej kognitywistyki, w których obiektem badań jest osobowy wymiar człowieka. Powstaje pytanie: Czy metody badawcze kognitywistyki pozwalają na analizę procesów tworzących osobowy poziom organizacji systemów poznawczych? A jeśli tak, to jaka koncepcja...
Tekst jest próbą rekonstrukcji koncepcji „ja” i osobowości według Henri’ego Bergsona w świetle jego koncepcji ewolucji twórczej. Pojęcia „ja” i osobowości w filozofii Bergsona pełnią funkcję łączenia i odgraniczania przedmiotowych i podmiotowych aktów ludzkich. Pierwsze z nich określają miejsce ewolucyjnego jednoczenia się „trwania” i „rozwoju” oraz konfliktu między tym, co gatunkowe, a tym, co jednostkowe,...
Wielkim projektem intelektualno-duchowym Antonia Rosminiego było zbudowanie zwartego i dojrzałego „systemu prawdy” obejmującego syntezę myślenia filozoficznego i teologicznego. W systemie myślowym Rosminiego rozpoznanie człowieka jako osoby jest możliwe jedynie w porządku bytowym. Rosmini uznawał kategorię osoby za najbardziej znaczące osiągnięcie w całej historii filozofii. Zamierzał przede wszystkim...
Osobowość w dynamicznej teorii Kazimierza Dąbrowskiego (1902-1980) jest dana i zadana w planie immanencji, rozwija się. Jest to możliwe tylko dlatego, że dysponuje ona potencjałami transcendencji. Te pozwalają przekraczać jej deficyty bytowe, które pojawiają się w określonych stanach: narodzin, rozwoju i niedorozwoju, w dezintegracji, w kryzysie, w chorobie, a nawet w śmierci. Osobowość, realizującą...
Pojęcie osoby – jako różne od pojęcia człowieka czy pojęcia jednostki – we współczesnej psychologii naukowej niemal nie występuje, czerpie ono bowiem swoje specyficzne znaczenie z antropologii filozoficznej. W psychologii zaznaczyło swoją obecność przede wszystkim w nurtach nienaturalistycznych, takich jak psychologia humanistyczna czy egzystencjalna. Konceptualizacja osoby w tych ostatnich, zwłaszcza...
Natura–szczęście–osoba to trzy wierzchołki wyznaczające pole filozoficznych zainteresowań Roberta Spaemanna. Znajdują one odbicie w trzech głównych dziełach tego myśliciela: Cele naturalne, Szczęście i życzliwość oraz Osoby. O różnicy między czymś a kimś. Spaemann twierdzi, że teleologiczne ujęcie konkretnego życia w jego ukierunkowaniu na naturalny i autonomiczny cel otwiera również jego normatywny...
Grażyna Osika w swej książce omawia konteksty kształtowania się społeczeństwa komunikacyjnego, naturę technologii cyfrowych, koncepcje tożsamości oraz wpływ technologii cyfrowych na tożsamość osobową, by ostatecznie na tej podstawie zbudować komunikacyjny model tożsamości osobowej. Programowe ignorowanie metafizyki i zamknięcie się w filozofii świadomości staje się jednakże źródłem zasadniczych trudności...
Artykuł jest próbą opisania skomplikowanych relacji między aktorem a przedmiotem w teatrze Józefa Szajny. W świecie sztuki Szajny człowiek traktowany jest jak przedmiot (podlega reifikacji), ale istnieje również zjawisko przeciwne – przedmiotom martwym przypisywane są cechy istot żywych, przedmiot podlega animizacji, a także personifikacji. Jedną z podstawowych idei teatru Szajny było ukazanie, w...
W artykule podjęta została kwestia poszukiwania tak zwanej antropologii adekwatnej. Antropologia filozoficzna rozwinęła się w dwudziestym wieku, jednakże w późniejszym czasie utraciła swoją żywotność. Różnorodne ujęcia i koncepcje człowieka bazują zwykle na założeniach redukcjonistycznych. Wdrażanie w praktykę życia społecznego redukcjonistycznych wizji osoby ludzkiej doprowadziło do wzrostu nieprawidłowości...
Jesienią 2016 roku okazało się, że obywatelska inicjatywa rozszerzenia prawnej ochrony życia dzieci poczętych nie znajdzie politycznego poparcia w polskim parlamencie. W publiczną debatę na temat zakresu legalności aborcji w Polsce włączyli się publicyści, dziennikarze, politycy, jak również niektórzy filozofowie i etycy katoliccy, między innymi ks. Alfred Wierzbicki. Jego teza o „mądrym prawie”,...
Przedmiotem artykułu jest porównawcza analiza koncepcji miłosierdzia zawartych w dwu tekstach Karola Wojtyły–Jana Pawła II: w utworze dramatycznym Brat naszego Boga oraz w papieskim dokumencie – encyklice Dives in misericordia. Dotychczasowe odczytania sztuki Wojtyły skupiały się na interpretacjach biograficznych i historycznych, z pominięciem aspektu teologicznego. Autorka formułuje natomiast tezę,...
Spór o Jezusa, będący jednocześnie sporem o istnienie realnego boskiego sacrum, trwa od czasów oświecenia. W pierwszej połowie dziewiętnastego wieku powstawały pierwsze prace dowodzące, iż Jezus był tylko postacią historyczną. Do dnia dzisiejszego opublikowano na świecie tysiące książek dowodzących słuszności tej tezy i tysiące książek jej przeczących. Już na początku wieku dwudziestego „debata” ta...
W artykule podjęte zostało zagadnienie odejścia osoby ludzkiej. Punktem wyjścia rozważań jest postulat radykalnych filozofów środowiskowych, którzy wskazują na potrzebę uwolnienia świata naturalnego od obecności istoty ludzkiej. Realizacją tego wskazania miałaby być próba przesunięcia człowieczeństwa do sfery wirtualnej i technosfery, co proponują transhumaniści. Autor wskazuje na trudności, jakie...
Artykuł został poświęcony filmowi Hadewijch francuskiego twórcy Brunona Dumonta i jest spojrzeniem na ten obraz z perspektywy współczesnego doświadczenia religijnego. Bruno Dumont jako jeden z najciekawszych francuskich twórców nawiązuje w swoim filmie do tradycji reprezentowanej przez Roberta Bressona. Bohaterka filmu, współczesna dziewczyna zafascynowana postacią średniowiecznej mistyczki Hadewijch,...
Osiągnięcia nauk biomedycznych pozwalają obecnie ingerować w naturę ludzką w stopniu, w jakim wcześniej nie było to możliwe. Zwolennicy takich działań, zwłaszcza transhumaniści, starają się przekonywać, że kierunek ingerencji wyznaczony przez postęp technologiczny jest nieuchronny, a wszelkie wątpliwości związane z biomedycznym doskonaleniem człowieka okazują się pozbawione wystarczających racji....
Autor podejmuje w artykule dwie kwestie dotyczące kondycji ludzkiego bytu w warunkach postindustrialnej zmiany społecznej ze szczególnym uwzględnieniem zwrotu cyfrowego. Po pierwsze, na ile człowiek w dwudziestym pierwszym wieku jest czy też ma szanse pozostać osobą, tak jak ją pojmują filozofia, antropologia i inne nauki społeczne, czyli w sensie bytu odrębnego od świata rzeczy i przyrody? Po drugie,...
Punktem wyjścia antropologii i etyki Wojtyły jest – dany w doświadczeniu fenomenologicznym – fakt „człowiek działa”. W porządku metafizycznym osoba poprzedza swoje działanie, co filozofia klasyczna wyraża w adagium operari sequitur esse (działanie jest następstwem istnienia). W porządku epistemologicznym natomiast analiza działania jest źródłem wiedzy o podmiocie działającym, pozwala poznać nie tylko...
Podaj zakres dat dla filtrowania wyświetlonych wyników. Możesz podać datę początkową, końcową lub obie daty. Daty możesz wpisać ręcznie lub wybrać za pomocą kalendarza.