The Infona portal uses cookies, i.e. strings of text saved by a browser on the user's device. The portal can access those files and use them to remember the user's data, such as their chosen settings (screen view, interface language, etc.), or their login data. By using the Infona portal the user accepts automatic saving and using this information for portal operation purposes. More information on the subject can be found in the Privacy Policy and Terms of Service. By closing this window the user confirms that they have read the information on cookie usage, and they accept the privacy policy and the way cookies are used by the portal. You can change the cookie settings in your browser.
Aleksander This (1803–1864), wybitny polski prawnik czasów Królestwa Polskiego, po wybuchu powstania listopadowego znalazł się w Petersburgu. Tam zajmował się pracą naukową i w 1838 r. opublikował we francuskim czasopiśmie prawniczym „Revue etrangére et française de legislation” artykuł pt. Notice sur la coordination des lois provinciales de l’Empire de Russie. W tekście tym omówił problem kodyfikacji...
Chrześcijanie „doby męczenników” (zwłaszcza II w. po Chr.) spierali się nie tylko o rolę chrześcijan w świecie zdominowanym przez politeizm i ewentualnie ubóstwianego władcę politycznego (cesarza), lecz także o podstawę władzy i legitymację władcy. Św. Ireneusz z Lyonu i Melito pozostawili jednak również wywody dotyczące istnienia ewentualnego normatywnego kontekstu, który obowiązuje też władcę niebędącego...
Artykuł rozpoczynają uwagi wstępne. Autor m.in. wskazuje, że pierwsze konstytucje zaczęto uchwalać pod koniec XVIII w., niemniej ich pierwowzory pojawiły się półtora stulecia wcześniej. Ponadto przedstawia tło społeczno-ekonomiczne genezy konstytucji oraz rozwija tezę, że konstytucja miała petryfikować osiągnięty w wyniku rewolucji burżuazyjnej postęp społeczny. Omówiono też tło ideologiczne, a konkretnie...
W czasie I wojny światowej, w lipcu 1915 r. po ewakuacji władz rosyjskich, w Zamościu i jego okolicach z inicjatywy miejscowych prawników powstało sądownictwo obywatelskie. Funkcjonowało krótko, zostało rozwiązane przez austriackie władze okupacyjne. Utrzymano jednak sądy najniższej instancji, wiążąc je instancyjnie z organami administracji okupacyjnej i sądami wojskowymi. W Zamościu funkcjonował...
Według autora artykułu papież Franciszek, tak jak jego poprzednicy, za fundament nauczania społecznego uważa idee dignitas humana i bonum commune. To właśnie dzięki temu, że ludzie posiadają niezbywalną godność, przysługują im prawa człowieka. Papież odrzuca ideologię marksistowską i apeluje o chrześcijańskie rozumienie własności prywatnej. Silny nacisk kładzie na ochronę środowiska naturalnego i...
Celem podjętych rozważań było ukazanie dwóch sytuacji, w których zastosowanie konkretnej koncepcji sprawiedliwości jawi się jako niesprawiedliwość. Pierwszy przypadek odnosi się do feministycznej interpretacji filozofii sprawiedliwości Arystotelesa, a ściślej do „odpowiedzialności” Stagiryty za wykluczenie kobiet ze sfery publicznej. Odnosi się on także ogólnie do feministycznej krytyki kanonu myśli...
„Deutsches Recht” to niemieckie czasopismo, które w okresie II wojny światowej miało istotne znaczenie dla prawników w III Rzeszy. Na łamach tego periodyku, obok opracowań dotyczących prawa obowiązującego w Niemczech, publikowano także teksty odnoszące się do ustroju i prawa Generalnego Gubernatorstwa. Te ostatnie miały głównie charakter propagandowy, a w mniejszym stopniu – merytoryczny. Wśród autorów...
W artykule opisano kluczowy dla myśli Andrzeja Maksymiliana Fredry podział ustrojowy zbudowany na zasadzie przeciwstawienia republiki i monarchii. W pierwszej części skupiono się na kwestii doktrynalnych źródeł omawianego podziału. Wskazano przede wszystkim na wpływ, jaki na Fredrę wywarły koncepcje Arystotelesa i Polibiusza. W drugiej części omówiono Fredrowską wizję republiki ze wskazaniem jej odniesienia...
W artykule podjęto zagadnienie podstaw sprawiedliwości. Pomimo dominujących narracji o konwencjonalnym charakterze tej kategorii przyjęto, że podstawą sprawiedliwości jest przyrodzona godność człowieka. Sprawiedliwość znajduje swą realną, bytową podstawę w godności człowieka. Tak zatem wiążąca się z samą istotą człowieka przyrodzona (wrodzona), niezbywalna, nieutracalna godność jest podstawą sprawiedliwości...
Aequitas (słuszność) była częścią rzymskiego pojęcia prawa (ius est ars boni et aequi), które w koncepcji rzymskiej wywodziło się od sprawiedliwości (iustitia). Słuszność i sprawiedliwość w szerszym znaczeniu można odnaleźć w wielu sentencjach i regułach prawa rzymskiego, przytoczonych w niniejszym artykule. Tworzyły one ważne również dzisiaj argumenty i topiki w rozumowaniach oraz uzasadnieniach...
Jednym z aspektów rozważań dotyczących systemu prawnego są cechy tego systemu. Celem artykułu było podjęcie teoretycznej refleksji i udzielenie odpowiedzi na podstawowe pytanie, mianowicie czy polski system prawny można uznać za jednolity w kontekście wielości centrów decyzyjnych. Obecnie cecha jednorodności systemu prawnego jest jedną z najbardziej problematycznych. Zgodnie z typowym rozumieniem...
Porządek i hierarchia są podstawowymi elementami myśli średniowiecznej. Pozostawanie jednostki na właściwym dla niej miejscu i sumienne wywiązywanie się z przyjętych na siebie obowiązków jest zatem gwarantem porządku społecznego. Ordo zakorzenione jest w hierarchii, zasadza się bowiem na uporządkowaniu bytów w kolejności określonej stopniami (gradus) drabiny społecznej. Pozostawanie każdego na wyznaczonym...
Idea państwa prawnego (Rechtsstaat) wywodzi się z kręgu nauki niemieckiej. Jej źródła sięgają do przełomu XVIII i XIX w. i do twórczości takich uczonych, jak Immanuel Kant czy Johann Wilhelm Petersen (tworzący pod pseudonimem Johann Wilhelm Placidus). Niniejszy artykuł odnosi się do początków idei państwa prawnego w myśli niemieckiej i jest próbą analizy postrzegania idei Rechtsstaat w myśli profesora...
Najstarszym poematem w kręgu kultury europejskiej jest utwór poświęcony wojnie – Iliada. Panuje przekonanie, iż ta wojna jest wręcz osobną, najważniejszą bohaterką eposu. Tę dość powszechną opinię, jakoby Homer miał sławić wojnę i przedkładać zmagania wojskowe nad czasy pokoju, pragnę podważyć w niniejszej pracy. Zarówno bowiem w Iliadzie, jak i Odysei pojawia się wyraźna krytyka nie tylko samej wojny,...
Refleksja na temat wojny i pokoju jest nieodłącznie związana z myśleniem utopijnym. W utopiach społecznych kwestie dotyczące wojny stanowią jedne z najbardziej realnych opisów. Jednakże to pokój jest w utopiach wartością o charakterze uniwersalnym, stanowiącą nie tylko ich element ideowy, ale przede wszystkim cel, do którego dążą. Autor na przykładzie wybranych utopii z różnych epok ukazał ich antywojenne...
Erazm Piltz (1851–1929), jeden z liderów stronnictwa „realistów”, zaliczany do tzw. nurtu „ugody” z Rosją uważał, że po powstaniu 1863 r. nie ma szans na suwerenność Polski. Wszystkie próby obrony, a następnie jej odzyskania środkami militarnymi skończyły się klęską. Każde kolejne powstanie zagraża zagładą narodu, a państwa zachodnie nie udzielą pomocy militarnej, gdyż nie zdecydują się na wojnę z...
Artykuł jest poświęcony systemowi federalnemu w Demokratycznej Federacji Północnej Syrii (Północnej i Wschodniej Syrii), tzw. Rożawie. System ten stanowi przypadek szczególny: z jednej strony ze względu na realizację koncepcji etnofederalizmu, z drugiej zaś z uwagi na zakorzenienie w doktrynie demokratycznego konfederalizmu (tj. myśli politycznej Abdullaha Öcalana). Demokratyczny konfederalizm, nawiązując...
Glosa dotyczy uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 3 listopada 2016 r. (II OPS 1/16, LEX nr 2116795), która odnosi się do stosowania przepisów prawa budowlanego mających zastosowanie do robót budowlanych i obiektów budowlanych, których realizacja nie jest objęta prawną reglamentacją. Zgodnie z poglądem wyrażonym przez Naczelny Sąd Administracyjny właściwy organ może nakazać zaniechanie...
Przedmiotem artykułu jest powstanie państwa polskiego we wspomnieniach polskiego dyplomaty, historyka, polityka i publicysty związanego ze środowiskiem konserwatywnym – Jana Stanisława Łosia (1890–1974). Przedstawił on interesującą interpretację odzyskania przez Polskę niepodległości, którą nazwał „wybuchem Polski”. Według niego Polska „wybuchła”, ponieważ powstała spontanicznie, w sposób niezaplanowany,...
Set the date range to filter the displayed results. You can set a starting date, ending date or both. You can enter the dates manually or choose them from the calendar.