Mimo ogromnego postępu badań nad ziarniniakiem grzybiastym (mycosis fungoides, MF), najczęściej występującym pierwotnym chłoniakiem skóry T-komórkowym, nadal nie do końca poznane są zmiany zachodzące w komórkach nacieków skórnych w różnych stadiach choroby.Celem pracy było porównanie immunofenotypu komórek nacieków skórnych, z uwzględnieniem markerów komórek proliferujących, występujących w różnych okresach rozwojowych MF oraz w przewlekłych zapalnych chorobach skóry takich jak wyprysk i przyłuszczyca.Analizie poddano wycinki skórne pochodzące od 52 chorych w różnych stadiach MF oraz 20 bioptatów skóry pacjentów z przewlekłym wypryskiem kontaktowym niealergicznym i 11 z przyłuszczycą plackowatą. Badania immunohistochemiczne prowadzono z zastosowaniem przeciwciał monoklonalnych firmy Dakopatts, Dania i techniki ABC i EnVision/HRP. Na komórkach nacieków skórnych określano ekspresję antygenów: CD 2, CD 3, CD 4, CD 8, CD 7, CD 8, CD 20,CO 25, CD 45, CD 45RO, CD 30, PCNA, Ki-67. Do analizy statystycznej wyników zastosowano test Kruskala-Wallisa.We wszystkich przypadkach MF niezależnie od stadium, stwierdzono wysoką ekspresję CD2, CD 45 i CD 45RO oraz niską CD 20 i CD 7. Wraz z progresją choroby część antygenów powierzchniowych, głównie CD 3, CD 4 i CD 5 na powierzchni limfocytów T znikała, a u części chorych pojawiała się ekspresja CD 30. Obserwowano istotne statystycznie różnice w ekspresji CD 7 oraz Ki-67 między dermatozami zapalnymi a wczesnym okresem MF.Badania antygenów powierz-chniowych CD 3, CD 4, CD 5 oraz CD30 limfocytów w naciekach skórnych umożliwiają ocenę progresji MF. Analiza ekspresji CD 7 i Ki-67 ułatwia różnicowanie wczesnych okresów MF i przewlekłych chorób skóry o podłożu zapalnym.