Skojarzenie indukcyjnej chemioterapii (CHT) i radioterapii (RT) u chorych na zaawansowanego raka krtani i krtaniowej części gardła daje szansę na poprawę wyników leczenia i zachowanie narządu głosu. Brak jednak czynników predykcyjnych mogących pomóc w doborze pacjentów do takiego sposobu leczenia. Celem pracy jest próba oceny klinicznych, histologicznych i molekularnych czynników prognostycznych i predykcyjnych u chorych na zaawansowanego raka krtanii i krtaniowej części gardła napromienianych po indukcyjnej chemioterapii.W latach 1988 – 1997 u 108 chorych na zaawansowanego raka krtani i krtaniowej części gardła zastosowano CHT: cisplatyna + 5FU. Grupa obejmowała 101 mężczyzn i 7 kobiet. Mediana wieku wynosiła 57 lat (zakres 36–80 lat). U 7 chorych stwierdzono II° zaawansowania klinicznego, u 27 – III°, u 74 −IV°. Sześciu chorych otrzymało tylko jedną serię CHT. U 102 chorych podano 2–4 serii CHT. Następową RT zastosowano u 95 chorych. Wyniki leczenia analizowano w odniesieniu do czynników klinicznych, terapeutycznych, histologicznych i molekularnych. Archiwalny materiał histologiczny był dostępny jedynie u 38 chorych. W tej grupie przeprowadzono retrospektywną ocenę stopnia zróżnicowania histolo-gicznego raka, ocenę ekspresji EGFr, p53, Ki-67. Za kryteria oceny wyników przyjęto odpowiedź na CHT (CR+PR), przeżycie bez wznowy lokoregionalnej (LRRFS) i przeżycie całkowite (OS).Mediana okresu obserwacji wynosiła 20 miesięcy. Odpowiedź na CHT uzyskano u 62% chorych. LRRFS i OS w odniesieniu do czynników klinicznych, terapeutycznych, histologicznych i molekularnych przedstawiono w Tabeli 1. Najwyższe odsetki odpowiedzi na CHT uzyskano u chorych na raka w stopniu zróżnicowania G3 oraz u chorych, u których nie stwierdzono ekspresji EGFr.Czynnikami predykcyjnymi odpowiedzi na CHT są: stopień zróżnicowania histologicznego G3 oraz brak ekspresji EGFr. Zachowanie narządu głosu uzyskano u 46% chorych, którzy odpowiedzieli na CHT. Czynnikami prognostycznymi dla przeżyć są: odpowiedź na CHT i ekspresja EGFr.Tabela 1CzynnikN chorychOdpowiedź naCHT (%) (PR+CR)LRRFS (%)OS(%)Zaawansowanie kliniczneII7573638III27603233IV74643323Liczba seriiCHT16033402–4102663226Odpowiedź na CHTyes67−4531no41−1319Zróżnicowanie histol.G1+G218563927G318833924EGFr−20854429+13391510Ki-67<5414644837>5424703017p53−1267469+23701731