Artykuł przedstawia tradycje energetycznego wykorzystania rzeki Bóbr na przestrzeni XIII–XX w. Szczególną uwagę zwrócono na rolę młynów wodnych w procesie przemian cywilizacyjnych, poczynając od mechanizacji pracy w średniowiecznych warsztatach, przez rozwój przemysłu w okresie gospodarki folwarczno-pańszczyźnianej, kończąc na elektryfikacji przemysłu, rolnictwa i miast dzięki elektrowniom uruchamianym na bazie istniejących młynów wodnych. Do prześledzenia tej ewolucji posłużyły źródła archiwalne, lokalne kroniki i literatura przedmiotu. Dostarczyły one informacji dotyczących uwarunkowań społecznych i czynników gospodarczych, które warunkowały ewolucję poszczególnych młynów we współczesne elektrownie bobrzańskie.
The paper presents the tradition of the exploitation of the Bóbr River as a source of energy between the 13th and the 20th century. Particular focus is placed on the signifi cance of water mills in the process of advancement of civilisation, starting from the mechanisation of production in medieval workshops, through industrial development in the era of manorial economy, down to the electrifi cation of industry, agriculture, and towns thanks to power plants established on the basis of existent water mills. This process is traced with the use of archival sources, local chronicles, and secondary sources. They serve as the source of information on the social conditions and economic factors which infl uenced the evolution of individual mills into modern power plants on the Bóbr River