Niniejsze opracowanie stanowi próbę udzielenia odpowiedzi na pytanie dotyczące poziomu makiawelizmu, określanego jako zdolności manipulacyjne, wśród polskich świadków koronnych, jak również konieczności podjęcia ewentualnych kroków w kierunku zminimalizowania możliwości wprowadzania w błąd organów wymiaru sprawiedliwości przez te osoby podczas prowadzonych postępowań przygotowawczych i sądowych. Badania zaprezentowane w artykule dotyczą pomiaru poziomu makiawelizmu wśród reprezentatywnej grupy polskich świadków koronnych za pomocą polskiej adaptacji testu Mach IV (autorstwa R. Christie i F. Geiss, przełożonego na język polski przez A. Potocką-Hoser oraz I. Pilch) na tle celowo dobranej grupy kontrolnej w podobnym wieku i o podobnym wykształceniu. W artykule przedstawiono także wyniki badań przeprowadzonych za pomocą autorskich ankiet mających na celu zweryfikowanie odpowiedzi udzielanych przez świadków koronnych. Wyniki przeprowadzonych badań nie potwierdziły istnienia ważnych statystycznie różnic w poziomie makiawelizmu pomiędzy grupą świadków koronnych a grupą kontrolną. Znaczne różnice pomiędzy tymi grupami były natomiast dostrzegalne w przypadku udzielania odpowiedzi na pytania w ankietach dodatkowych. Słuszne wydaje się więc postawienie tezy, że organy ścigania powinny w większym stopniu korzystać z badań poligraficznych zarówno podczas opracowywania kandydatów na świadków koronnych, jak i po uzyskaniu przez nich takiego statusu.
The survey is an attempt to answer the question regarding the level of Machiavellianism among the Polish key-witnesses, defined as manipulation skills. Moreover, it is a reflection on the necessary steps which have to be undertaken in order to avoid a possible misleading of the law enforcement authority by the above mentioned individuals during criminal proceedings and trials. Studies presented in the survey regard the assessment of the level of Machiavellianism among a representative group of Polish key-witnesses, measured with the Polish version of the Mach IV test (elaborated by R. Christie and F. Geiss, Polish translation by A. Potocka-Hoser and I. Plich) compared to a control group (of similar age and education) chosen on purpose. The article also presents results of studies performed using customized questionnaires, aimed to verify the key-witnesses’ answers in the Mach IV test. Results of the studies did not confirm the differences between the Machiavellianism levels among the key-witnesses group and the control-group. Nevertheless, the differences between these two groups have been noticed in answers to the additional sets of questions. Is seems a right hypothesis that the law enforcement authorities should use the polygraphist test more frequently, in the procedure of electing candidates for key-witnesses, as well as after granting such status.