Kondycja moralna grup i zbiorowości zmienia się pod wpływem różnych czynników. Choć fundamentalne różnienie dobra i zła jest wrodzoną właściwością ludzką, na świadomość i wrażliwość moralną grup w istotnym stopniu wpływają uwarunkowania polityczne, sytuacja ekonomiczna i standardy życia, stopień gwarantowanych uprawnień i swobód obywatelskich. W Polsce w ostatnich kilku dekadach można obserwować zmianę w obszarze orientacji moralnych ludzi. Za jej punkt zwrotny można przyjąć transformację ustrojową 1989 r., która ogólnie ujmując, uwolniła procesy liberalizacji i demokratyzacji życia w Polsce prowadząc do jego coraz większej indywidualizacji. Wyniki badań empirycznych nad moralnością Polaków prowadzonych przed i po transformacji, można interpretować jako zmianę polegającą na przechodzeniu od moralności „zbiorowej” - będącej specyficznym kontekstualnie uwarunkowanym wzorem zachowań oczekiwanych i wymuszonych przez zbiorowość PRL - w kierunku moralności indywidualnej. Nowe warunki liberalnego państwa prawa sprzyjają wzrostowi edukacji społecznej oraz temu, że wartościowania i rozstrzygnięcia moralne coraz bardziej dokonują się w przestrzeni indywidualnej autonomii woli.
The moral condition of groups and communities may vary according to miscellaneous factors. Notwithstanding the ability to distinguish between evil and good is an innate trait of every human being, moral consciousness and sensitivity are influenced considerably by political circumstances, economic situation, standards of living and the scope in which human rights and civil entitlements are guaranteed. Polish society may be an instance of changes that occurred in the area of moral orientations during the last few decades. Those changes revolved around the historical moment of systemic transition in 1989, that had generally launched an ongoing processes of liberalization and democratization, which increased individualization in many areas of ordinary peoples’ lives. Empirical research on morality conducted on selected groups of Poles before and after the transition may be interpreted as a change in which “collective” morality - contextually determined and commonly assumed pattern of behavior adopted by people in PRL - was transformed into a more individual morality. The current condition of a liberal state boosts social awareness and creates better circumstances for moral orientations converting them into more autonomous options of individual will.