On the basis of analysis of subsidence transitivity in the Budryk-Knothe theory the independence of this theory feature from the selection of the function r(z,H) was shown. Attention was drawn to the existence of the transformation law, to which the parameter r is subject with the change of boundary condition location. The discussion of a particular case of function r(z,H) with invariant form in relation to this location was given. The possibility of subsidence description in the layered rock mass using the Budryk-Knothe theory and the way of parameter r calculation in this case were presented.
Celem niniejszej pracy jest wyjaśnienie związku pomiędzy tranzytywnością opisu niecki obniżeniowej w teorii Budryka-Knothego a własnościami jej parametru funkcyjnego r(z,H) określającego tzw. promień rozproszenia wpływów w górotworze. Na podstawie analizy tranzytywności obniżeń w teorii Budryka-Knothego pokazano niezależność tej cechy teorii od wyboru funkcji r(z,H). Zwrócono uwagę na istnienie prawa transformacji (24), któremu podlega parametr r przy zmianie lokalizacji warunku granicznego. Podano dyskusję szczególnego przypadku funkcji r(z,H) o kształcie niezmienniczym względem tej lokalizacji. Wykazano, że przy dodatkowym założeniu r(H,H) ~ Hm otrzymany rozkład jest zgodny z wynikami badań S. Szpetkowskiego (Szpetkowski, 1995). Analizowane zagadnienia rozpatrzono w przypadku górotworu nieściśliwego i poziomo jednorodnego o własnościach zmieniających się w sposób ciągły w pionie, w całej przestrzeni pomiędzy eksploatowanym poziomym pokładem a powierzchnią terenu tj. spełniającego założenia teorii Budryka-Knothego (Knothe, 1953; Litwiniszyn, 1953). Pokazano możliwość opisu obniżeń i pozostałych wskaźników deformacji w górotworze warstwowym (tj. złożonym z różnych warstw poziomych, z których każda posiada własności górotworu idealnego) przy pomocy teorii Budryka-Knothego i podano sposoby (64), (66), (67) obliczania parametru r w tym przypadku. Zilustrowano rozkłady parametru r(z) dla wykładników n = 1, n = 0,65, n = 0,5) w przykładowym górotworze warstwowym na rysunkach 6, 7 i 8.