The seas surrounding the European Union contain some of the busiest shipping areas in the world. As well asbhandling around 90% of EU external trade and around 35% of trade between EU countries, the sea lanes of communication (SLOC) also handle a huge amount of through traffic. The consequence of this significant amount of seaborne traffic is a corresponding growth of the importance of this means of transportation for the logistics chain of supply. Particularly, the Baltic Sea Region (BSR) still remains one of the European Union’s the most important and busy trade areas. Subsequently, the development of all vessel monitoring systems must be taken under consideration when improvement of customer service (QR), costs reduction and sea transport optimalization are debated. Additionally, terrorist threat should not be underestimated as well as safety rules in getting more crowded seas, narrow passages and port approaches. The paper presents the main systems that can be used additionally to the ship owners’ own systems in order to build European better co-operation of all aspects related to vessel traffic monitoring and information sharing needs. The ships in EU waters, and their cargoes should be monitored more effectively than in the past, and it must be a more consistent approach across all EU sea areas in order to safe time and money. This seems to be the only way to fulfill the new market demand – more efficient seaborne transport system as a part of the logistics chain of supply.
Akweny otaczające terytorium UE zawierają jedne z najintensywniej wykorzystywanych tras komunikacji morskiej (SLOCs) na świecie. Około 90 % wymiany międzykontynentalnej i ponad 35% wymiany handlowej w ramach rynku europejskiego odbywa się drogą morską. Naturalną konsekwencją tego trendu jest wzrost roli i znaczenia żeglugi morskiej, szczególnie bałtyckiej, w realizacji dostaw towarów w ramach łańcuchów logistycznych. Wraz ze wzrostem wolumenu przewozów z jednej strony, a zidentyfikowanymi zagrożeniami związanymi z problemami nautycznymi i terrorystycznymi z drugiej, pojawia się konieczność wprowadzenia nowych systemów wymiany informacji żeglugowej i pozycjonowania statków na akwenach UE. Systemy typu SafeSeaNet, AIS, LRIT czy STMID z założenia służą poprawie szeroko rozumianego bezpieczeństwa morskiego, posiadając jednak dodatkowe atrybuty mogą być wykorzystywane w ramach działalności MTO do poprawy jakości usługi logistycznej. Monitorowanie pozycji w krótkim (AIS) i długim (LRIT) zasięgu, dostęp do informacji o flocie, parametrach statków, poziomie specjalizacji i profesjonalizacji (SafeSeaNet) to informacje o ogromnej wadze w podejmowaniu decyzji o powierzeniu gestii transportowej konkretnemu przewoźnikowi morskiemu. Dokładna znajomość pozycji statku pozwala nie tylko na monitorowanie (tracking) ładunku ale również na przewidywanie z dużą precyzją czasu wejścia statku do portu, a to w konsekwencji pozwala na optymalizację procesów przeładunkowych, skrócenie czasu postoju, obniżenie opłat portowych czy też lepszą koordynację z innymi gałęziami transportu (przy transporcie multi/inter modalnym) powodując polepszenie konkurencyjności usługi w ramach całego łańcucha logistycznego. Niniejszy artykuł przedstawia problematykę nowoczesnych systemów monitoringu statków oraz wymiany informacji żeglugowej stosowanych w żegludze na akwenach otaczających UE ze wskazaniem ich aplikacyjnego charakteru i potencjalnych zastosowań dla MTO „zestawiającego” kompleksową usługę logistyczną z wykorzystaniem przewoźnika morskiego. Wykorzystanie tej swoistej „wartości dodanej” może spowodować poprawę jakości obsługi klienta a tym samym pozwolić MTO na sprostanie współczesnym wymogom konkurencyjności na rynku operatorów logistycznych.