Zaczyny cementowe z dodatkiem popiołów lotnych są coraz częściej stosowane w różnych typach działalności inżynierskiej, np.: górnictwie, geoinżynierii, budownictwie, inżynierii środowiska i ochronie środowiska. Do najczęstszych aplikacji zaliczyć należy posadawianie i uszczelnianie instalowanych podziemnych konstrukcji, uszczelnianie i wzmacnianie ośrodka gruntowego lub masywu skalnego oraz tworzenie barier ochronnych, uniemożliwiających lub ograniczających migrację różnego typów płynów znajdujących się w skorupie ziemskiej. Dodawanie popiołów lotnych jako wypełniacza do zaczynów cementowych podyktowane jest czynnikami: ekologicznym, ekonomicznym oraz techniczno-technologicznym. Popioły lotne stanowią bowiem uciążliwy odpad produkcyjny zakładów energetycznych. Są równocześnie surowcem o cennych właściwościach technologicznych (aktywność pucolanowa). Zatem sporządzane z ich dodatkiem zaczyny cementowe są tańsze w produkcji i przyjazne środowisku. Wprowadzenie popiołu lotnego do składu receptury zaczynów powoduje jednak modyfikacje szeregu właściwości technologicznych, zarówno świeżych, jak i stwardniałych zaczynów. W artykule przedstawiono wyniki prac zmierzających do ustalenia ograniczeń techniczno-technologicznych aplikacji zaczynów cementowo-popiołowych z dodatkami popiołów lotnych. Na podstawie przeprowadzonych analiz sformułowano funkcję celu oraz opracowano metodykę doboru zaczynu cementowo-popiołowego. Wykorzystując nowoczesne narzędzia programowania numerycznego, stworzono program komputerowy, wspomagający proces podejmowania decyzji w zakresie doboru składu cementowego zaczynu uszczelniającego oraz technologii jego stosowania.
Cement slurries with fly ash admixtures are more and more frequently used in various types of engineering activity, e.g. mining, geoengineering, construction, environmental engineering and environmental protection. Among the most common applications is founding and sealing of underground objects, sealing and reinforcement of soil medium and protection barriers hindering fluid migration in the crust. Fly ash admixtures in cement sealing slurries (filler) is dictated by ecological, economic as well as technological reasons. Fly ashes are a noxious production waste from power plants. However, owing to their precious qualities (Puzzolan activity), they are often employed in industry. Thus, adding fly ashes to cement slurries lowers the cost of the slurry and is environmentally friendly. However, fly ashes added to cement slurries can modify a number of technological properties, both fresh and set ones. The paper presents the results of works aiming at finding technical and technological limitations in the application of cement slurries with fly ash admixtures. Based on the analyzes, target functions and methods for cement-fly ash slurry selection have been formulated. Using novel numerical programming tools, a software, aiding the process of making decisions on cement sealing slurry composition and technology of its application, has been created.