Both of the concepts - mistranslation and literary success - are far from being clear and unambiguous, which leads to various limitations on the one hand, but also to potentially beneficial new readings on the other. Moreover, the difference between a translation and a mistranslation is not an easy one to assess (particularly when poetry is concerned) just like any literary success is difficult to measure. Apart from evidence such as reception, we are left mostly with aesthetic criteria when assessing a literary success and, to some extent, also the successfulness of any translation. In order to discuss such unclear but deeply intertwined issues, I look into three matters. Firstly, I draw attention to two undeniable examples of both mistranslation and literary success to point out possible (and impossible) criteria of both phenomena. Secondly, I proceed to a particular case of a (mis)translation and literary success (Auden’s version of Mickiewicz’s “Romantyczność”), to shed some more light on the issues in question. In the end, I confront the case with another seemingly similar one (Bassnett & Kuhiwczak’s rendition of Szymborska’s “Dzieci epoki”), yet resulting in a different outcome. At the end I point out where, in my opinion, lies a difference in assessing a particular (mis)translation and its literary success.
Oba pojęcia - błędny przekład i sukces literacki - dalekie są od klarowności i jednoznaczności, co z jednej strony prowadzi do rozmaitych ograniczeń, ale i do potencjalnie odkrywczych nowych odczytań z drugiej. Co więcej, różnica między przekładem a błędnym przekładem nie jest łatwa do ustalenia (zwłaszcza w przypadku poezji), podobnie jak trudne jest wymierzenie sukcesu literackiego. Oprócz świadectw recepcji pozostają nam przede wszystkim kryteria estetyczne w cenie zarówno sukcesu literackiego, jak i - do pewnego stopnia - udatności przekładu. Aby przedyskutować te nieostre, ale połączone z sobą pojęcia, sięgam do trzech przypadków. Najpierw skupiam się na dwóch niewątpliwych przykładach błędnego przekładu i sukcesu literackiego, aby wskazać możliwe (i niemożliwe) kryteria oceny obu zjawisk. Następnie przechodzę do konkretnego przypadku (błędnego) tłumaczenia i sukcesu literackiego (Romantyczność Mickiewicza w wersji Audena), aby nieco inaczej naświetlić omawiane zagadnienia. Wreszcie konfrontuję szczegółowo analizowany przekład z innym, pozornie podobnym (Dzieci epoki Szymborskiej w przekładzie Bassnett i Kuhiwczaka), ale dającym odmienny efekt końcowy. W zakończeniu wskazuję, na czym może polegać różnica w ocenie błędności lub poprawności przekładu i jego sukcesu czytelniczego.