W pracy przedstawiono identyfikację charakterystyk energetycznych kotłów dla potrzeb diagnostyki i optymalizacji eksploatacji. Dla skorygowania nieuniknionych błędów pomiaru i uzyskania wymaganej dokładności predykcji zastosowano rachunek wyrównawczy. Estymację parametrów i dobór optymalnej struktury dokonano metodą regresji krokowej. W procedurze estymacyjnej wykorzystano pomiary eksploatacyjne i specjalne oraz wyniki obliczeń symulacyjnych z wykorzystaniem modeli matematycznych. Przedstawiono wyniki identyfikacji charakterystyk energetycznych kotła pyłowego elektrowni kondensacyjnej, kotła rusztowego ciepłowni i kotła wielopaliwowego w hutnictwie miedzi. Omówiono przydatność opracowanych modeli w systemach diagnostyki eksploatacji i w optymalizacji bieżącej w systemach sterowania.
The paper presents mathematical modelling of steam boilers by the usage of regression modelling techniques for the purpose of thermal diagnostic systems and exploitation optimization. In order to correct unavoidable measurement errors and to achieve the satisfying prediction quality of developed models Advanced Data Validation and Reconciliation method has been used. The estimation procedure of model parameters and determination of optimal structure of developed model have been carried out with stepwise regression technique. Within estimation procedure, operational measurements as well as simulation calculation results (with usage of mathematical models) have been used. The results related to identification of coal dust fired boiler, stoker-fired boiler as well as multi fuel industrial boiler energy characteristics have been presented. The usage of developed models have been described from the thermal diagnostic systems as well as exploitation optimization point of view.