Wstęp. Okołoporodowe uszkodzenie splotu ramiemiego jest uszkodzeniem obwodowego układu nerwowego. Podczas uszkodzenia tego układu oprócz zaburzeń mchowych (oraz we- getatywnych). występują również zaburzenia czuciowe. Do tej poiy głównie zajmowano się badaniem i leczeniem zaburzeń mchowych w obrębie kończyny górnej. Zaburzenia czucia zostały zepchnięte na drugi plan ze względu na ich teoretycznie mniejsze znaczenie. Zaburzeń czucia nie widać, lecz są one niezmiernie ważne dla funkcji. Dużo pacjentów z ousr ma objawy tzw. zespołu zaniedbywania jednostronnego między innymi ze względu na znikome czucie lub jego brak w obrębie uszkodzonej kończyny górnej.
Celem pracy było zbadanie zaburzeń czucia w obszarze unerwianym przez nem pośrodko- wy u dzieci i młodzieży z okołoporodowym uszkodzeniem splom ramiemiego oraz analiza tych zaburzeń w stosunku do typu uszkodzenia, funkcjonalności ręki i przebytych operacji rekonstrukcji nemów.
Materiał i metody. Badania przeprowadzono u 32 pacjentów z okołoporodowym uszkodze- niem splom ramiemiego, usprawnianych w Szpitalu Dziecięcym w Dziekanow’ie Leśnym i Ośrodku Rehabilitacyjnym dla dzieci i młodzieży „STOCER” w Konstancinie, w przedziale wiekowym od 6 do 17 roku życia. Badanych podzielono na dwie grupy operowanych i nie operowanych. W obu grupach przeprowadzono badania pięciu rodzajów czucia: wibracji, ułożenia, dotyku, bólu oraz temperamry. na dłoniowej stronie palca II ręki zdrowej, a na- stępnie na ręce po stronie uszkodzenia. Do analizy kwalifikowano wyłącznie pacjentów' bez zaburzeń czucia po stronie zdrowej, ze względu na możliwość wykluczenia zaburzeń czucia wynikających z innych przyczyn niż ousr.
Wyniki. Częściej występuje zaburzenie czucia bólu oraz czucia temperamry (z przewagą zaburzeń czucia bólu). Ponadto obserwuje się niniejszy stopień zaburzeń czucia bólu i temperatury przy większej funkcjonalności uszkodzonej kończyny górnej. U pacjentów operowanych w obrębie układu nerwowego występuje dużo większy stopień zaburzenia czucia temperamry niż u pacjentów nie operowanych lub operowanych poza układem nerwowym (przeszczep mięśni). W usprawnianiu powinno się uwzględniać stymulacje różnego rodzaju czucia w obrębie uszkodzonej kończyny.